HISTORIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ W MURCKACH
Powstanie szkoły w Murckach nierozerwalnie związane jest z budową nowoczesnej, jak na owe czasy, kolonii mieszkalnej dla rodzin górników pracujących w pobliskiej kopalni. Oto, bowiem w roku 1858, a więc jak można przypuszczać mniej więcej w okresie, kiedy powstały pierwsze zabudowania przy dzisiejszej ulicy Bielskiej w lokalu, który stoi do dziś umieszczono szkołę. W budynku tym znajdowała się jedna izba lekcyjna oraz mieszkanie dla nauczyciela. Trudno dociec faktycznych inicjatorów powstania szkoły jak i zakresu prowadzonych zajęć, bowiem większość informacji pochodzi z kronik szkolnych, a obowiązek ich pisania został wprowadzony przez pruskie władze szkolne dopiero w roku 1864. Pierwotnie zawarte tam informacje były lakoniczne i zawierały ilość dzieci zgłaszających się do szkoły, nauczyciela prowadzącego, czy ważniejsze wydarzenia związane z narzucanym prawem oświatowym. Nie mniej można z całą pewnością powiedzieć, że nie była to szkoła przyparafialna, jak się to działo na przestrzeni wieków. Już od XVIII wieku, bowiem na ziemiach wchodzących w skład Prus obowiązywał przymus szkolny, a więc
utworzenie szkoły należało do odpowiedzialności państwa. Dodatkową przesłanką utworzenia szkoły przy budowie górniczej kolonii mieszkalnej jest podniesienie atrakcyjności osady. Nie wiemy też, jak finansowany był nauczyciel – czy miał ustanowiony „podatek” od mieszkańców i solidarnie wszyscy mieszkańcy go opłacali, jak było ustanowione to w pobliskiej Wesołej, czy też finansowany był przez Księcia Pszczyńskiego. Mimo, iż szkoła jak można przypuszczać miała charakter bardziej świecki, była pod nadzorem proboszcza ówczesnej naszej parafii pod wezwaniem świętej Marii Magdaleny w Tychach. W roku 1861 uczęszczało do jednoklasowej szkoły w Murckach 75 dzieci, a w 1865 już 94. Warto przytoczyć też informacje o tym, że dzieci w przeważający stopniu posługiwały się językiem polskim. W związku z ciągłą rozbudową miejscowości, a także reformami szkolnictwa, gdzie po roku 1865 został wprowadzony bezwarunkowy obowiązek szkolny dla dzieci do lat 12 jednoklasowa szkoła stawała się niewystarczająca i kolejno wraz ze wzrostem uczniów otwierano nowe oddziały klasowe, a na cele szkoły przeznaczano nowe domostwa. W roku 1881 mamy już 4-klasową szkołę gdzie naukę pobierało 200 dzieci. Do roku 1903, a więc wybudowania pierwszego budynku z przeznaczeniem na szkołę – lekcje odbywały się w kolejno trzech domach przy obecnej ulicy Bielskiej. Czas intensywnej rozbudowy osady, a co za tym idzie szkoły przypadł na okres kulturkampfu. Po zjednoczeniu Niemiec w roku 1871 głównym celem polityki państwa była germanizacja ludności wchodzącej w skład Niemiec.
Główne kierunki działania germanizacji skierowano przeciwko Kościołowi katolickiemu, jako ostoi polskości. W roku 1873 niemieckie władze szkolne wydały dwa zarządzenia, które niewątpliwie miały wpływ na szkołę. Pierwsze wprowadzało nakaz nauczania w języku niemieckim. W drugim stwierdzono, że tylko osoby świeckie lub lojalne mogą sprawować nadzór nad szkołami. Od tego momentu nadzór nad szkołą w Murckach utracił ksiądz proboszcz Karol Palica. 1 stycznia 1879 roku zlikwidowano inspektorat w Mikołowie, a utworzono w Pszczynie. Jednak szkoły w Wesołej, Murckach, Krasowach, Kosztowach, Lędzianach, Bieruniu Nowym, Bieruniu Starym, Imielinie, Chełmie, Dziećkowicach, Goławcu i Ścierniach przyłączono do powiatowego inspektoratu w Katowicach.
KALENDARIUM
1858- powstaje pierwsza szkoła dla dzieci górników z niemieckim językiem nauczania, która mieściła się w domach przy ulicy Bielskiej nr 1,2,3.
1903-wybudowano nową szkołę przy ulicy Bielskiej nr 16 lecz wkrótce okazała się niewystarczająca (jest to budynek, w którym obecnie uczą się dzieci klas I).
1904-powstaje obok drugi budynek szkolny.Szkoła nosi tytuł: „ Szkoła Ludowa w Murckach”.
1914- Murcki, a także szkoła otrzymują oświetlenie elektryczne.
1920-22- walka o język polski – strajki szkolne.
1922 (czerwiec)- objęcie Śląska przez władze polskie.Do tego roku szkoła była wielowyznaniowa (katolicy, Żydzi, ewangelicy), a gdzieniegdzie szkoły były wyznaniowe.
1930- rozbudowa budynku szkolnego, powstają dodatkowe klasy, sale gimnastyczne i pracownie. Przed wojną szkoła była 8-letnia (dzieci 6-14 lat) i nosiła tytuł: „ Publiczna Szkoła Powszechna w Murckach”.
1934-39- w tych latach w Murckach była szkoła niemiecka i mieściła się w budynku obecnej restauracji „Murckowianka”.
1939-45- to lata wojny – szkoła jest niemiecka i używanie języka polskiego jest surowo wzbronione, a polscy nauczyciele rozproszeni.
1 marca 1945- szkoła w Murckach staje się znów szkołą polską, układ nauczycieli jest 3 na 3.
1948- dotychczasowa szkoła ośmioklasowa staje się siedmioklasową.
1 września 1954- otwarto świetlicę szkolną czynną do dziś, a od roku 1960 zaczął funkcjonować gabinet lekarski.
Do roku 1956- szkoła podlega Inspektorowi Oświaty w Pszczynie, a w latach 1956-1975 – Inspektorowi Oświaty w Tychach, a od 1 lipca 1975 przechodzi pod nadzór pedagogiczny Inspektora Oświaty w Katowicach i otrzymuje nr 48, zaś od lutego 1978 ma patrona Juliusza Ligonia.
1 września 1966- znów powstaje szkoła ośmioklasowa.
1986- szkoła w Murckach otrzymała sztandar.
1993- szkoła w Murckach staje się szkołą miejską.
1999- po reformie oświaty szkoła w Murckach staje się szkołą podstawową i ma sześć klas.
2017- powrót ośmioletniej szkoły powszechnej.
